Verkeersmodellen hebben de politiek op het verkeerde spoor gezet bij de Westelijke Rondweg
Amersfoort – De verkeersmodellen van de gemeente Amersfoort geven een verkeerd beeld van de drukte op de Westelijke Rondweg in Amersfoort. De stichting Groen in Amersfoort levert in het rapport ‘Verschillenanalyse Verkeer’ nieuw bewijs dat de gemeente Amersfoort de eigen gemeenteraad, de provincie Utrecht en de rechtbank systematisch op het verkeerde spoor heeft gezet, ten koste van 1.500 bomen en miljoenen euro belastinggeld.
“Onze analyse van nieuwe gemeentecijfers bewijst dat er al vanaf 2004 geen groei is, maar juist een sterke daling van het autoverkeer op de Westelijke Rondweg. Er is geen auto-infarct, en er komt geen auto-infarct. Ook na 2030 is er nog veel vrije capaciteit en rijdt het verkeer nog steeds prima door”, zegt Elbert Veerman, die de leiding heeft van het verkeerskundig onderzoek van Groen in Amersfoort. “De verkeersmodellen van de gemeente geven een beeld van opstoppingen die er niet zijn en van drukte die er niet is. Een analyse van verkeerstellingen die de gemeente na voortdurend en lang aandringen eindelijk heeft vrijgegeven, levert nu het definitieve bewijs dat de verkeersmodellen van de gemeente de prullenbak in kunnen”, aldus Veerman.
Drie verkeersmodellen
De gemeente heeft drie verkeersmodellen gebruikt om de zogenaamde ‘nut en noodzaak’ aan te tonen van een nieuwe rondweg: de ‘Westelijke Ontsluiting’. De gemeente wil de weg laten lopen tussen de Stichtse Rotonde en de Amsterdamseweg, met een autotunnel onder het spoor bij het Dierenpark, en een fietsbrug over het spoor heen. Voor de gemeente Amersfoort is de weg zo goed als gratis. Op basis van de verkeersmodellen geven rijk en vooral de provincie Utrecht een miljoenensubsidie. Het budget is 68,3 miljoen euro. Bovendien gaat de weg ten koste van 3.800 bomen, waarvan er in februari 2019 al 1.500 zijn gekapt. Maar de aanbesteding van het autoproject is in de zomer van 2020 on hold gezet, omdat de gemeente voor het beschikbare budget geen aannemer kan vinden. De gemeente zoekt nu met haar partner ProRail tot in Europa naar geldbronnen om de omstreden weg toch door te zetten. Er is een aanvraag ingediend bij de EU voor een subsidie voor extra goederentreinen door Amersfoort.
Verkeerde voorspellingen
“De verkeersmodellen van de gemeente laten een spits zien op de Westelijke Rondweg die druk is, drukker wordt en onhoudbaar druk zal worden”, zegt Groen in Amersfoort-onderzoeker Veerman. “De modellen bedienen de mensen die willen geloven dat de weg nodig zou zijn, maar de feiten wijzen uit dat deze weg duizenden bomen en miljoenen belastinggeld verspilt. De verantwoordelijke mensen voor het verkeersmodel konden het weten en hadden het moeten weten. De controle erop heeft ontbroken bij de gemeente Amersfoort en bij de provincie Utrecht.”
Het eerste verkeersmodel van de gemeente voorspelde dat het autoverkeer tussen 2004 en 2020 zou groeien van 1.800 naar 2.800 auto’s in de spits. Maar in werkelijkheid is het aantal auto’s afgenomen tot 1.300 in 2019, en in de Corona-tijd vanaf maart 2020 zelfs tot 900 auto’s.
Ook het tweede verkeersmodel 2011-2020 waarmee bij de provincie 58 miljoen euro subsidie voor de weg is binnengehaald, zit er helemaal naast. De hoeveelheid autoverkeer die het model berekende voor eind 2019, was 60% hoger dan er in werkelijkheid volgens de tellingen reed op de bestaande Westelijke Rondweg.
Het derde verkeersmodel uit 2014 op basis waarvan de Amersfoortse gemeenteraad het bestemmingsplan Westelijke Ontsluiting heeft omarmd, voorspelde een groei van het autoverkeer tussen 2014 en 2025 met 36%. Tussen 2014 en 2019 is het autoverkeer echter gedaald met 5%, waarmee de voorspelde groei definitief onrealistisch is geworden. Veerman: “Het autoverkeer op de bestaande weg kan na 2030 nog meer dan verdubbelen, zonder noemenswaardige opstoppingen. En Corona heeft de al bestaande dalende trend in 2020 verder versterkt. Het is goed voorstelbaar dat kantoorwerkers de spits op de westelijke rondweg blijven mijden, nu zij en hun bedrijven gewend zijn geraakt aan het thuiswerken.”
De miljoenensubsidie uit het provinciale programma VERDER is verkregen omdat de gemiddelde snelheid in de spits onder de 25 kilometer per uur zou komen op de bestaande Westelijke Rondweg. De analyse van Groen in Amersfoort maakt hier korte metten mee. “Het simulatieprogramma van de gemeente laat een verkeerde doorstroomsnelheid zien in de ochtendspits en in de avondspits”, stelt hoofdonderzoeker Veerman. “In werkelijkheid rijden auto’s in 2019 twee keer zo snel als het simulatieprogramma van de gemeente berekent. De Nationale Databank Wegverkeersgegevens van de rijksoverheid meet in 2019, en ook in 2020 pre-Covid, een gemiddelde snelheid van 35 kilometer per uur in de spits. Hiermee zou de gemeente nooit de miljoenensubsidie hebben gekregen van de provincie.”
Prullenbak
Herhaaldelijk heeft Groen in Amersfoort de gemeenteraad van Amersfoort om een onafhankelijk onderzoek gevraagd om de verkeersmodellen te herberekenen. Maar de raad heeft de weg door willen zetten zonder ‘second opinion’. Die zou maar geld en tijd kosten. Intussen zijn de projectkosten alleen maar verder opgelopen terwijl steeds onduidelijker wordt wat er nog kan worden aangelegd van de rest van de provinciale subsidie.
Een petitie van Groen in Amersfoort is bijna 10.000 keer ondertekend, waarvan zeker 7.000 handtekeningen van inwoners van Amersfoort. Nooit heeft een petitie meer handtekeningen opgehaald in Amersfoort. Groen in Amersfoort gaat de handtekeningen opnieuw aanbieden aan de gemeenteraad. “In 2018 hebben we de eerste 2.000 handtekeningen aangeboden, die heeft de gemeente toen bij de prullenbak gezet. We bieden nu 10.000 handtekeningen aan om het project Westelijke Ontsluiting definitief bij de prullenbak te zetten”, zegt Christian van Barneveld, voorzitter van Groen in Amersfoort. “We vragen dit keer aan de burgemeester om onze petitie in te lijsten en op te hangen, als een kroon op het werk van alle vrijwilligers van Groen in Amersfoort die eigen tijd en geld hebben geïnvesteerd om de gemeente van de kostbare dwaalweg te halen.” Voorzitter Van Barneveld adviseert de gemeente om in overleg te gaan met de provincie Utrecht om zoveel mogelijk fietsonderdelen uit het project te realiseren, zonder dat dit ten koste gaat van bomen.
Bijlagen:
- ‘Verschillenanalyse Verkeer Westelijke Rondweg’, d.d. 26-2-2021 Groen in Amersfoort. Het rapport bewijst dat de verkeersmodellen van de gemeente Amersfoort onmogelijk kunnen kloppen. In werkelijkheid is er geen groei van de aantallen auto’s en is er geen daling van de doorstroomsnelheid, blijkt uit de eigen verkeerstellingen van de gemeente.
- https://www.ad.nl/amersfoort/hoe-ver-zit-de-gemeente-ernaast-met-haar-berekening-van-de-verkeersdrukte-op-de-westelijke-rondweg-ver-zegt-hoogleraar-bert-van-wee~a952c563/
- ‘Prognose voor de groei van het aantal inwoners in het invloedsgebied Westelijke ontsluiting in de periode 2018-2030’, d.d. 16 december 2019