Geacht College van B&W van Amersfoort, beste leden van de Amersfoortse Gemeenteraad,

Ik richt deze open brief tot u met de suggestie om uw besluiten over de inrichting van de West-tangent grondig te heroverwegen. (Erg origineel ben ik niet, want velen zijn mij voorgegaan. Maar nu ligt het anders.) Eén aanleiding voor deze warme oproep is de Covid-19 uitbraak die onze hele samenleving radbraakt en naar alle waarschijnlijkheid blijvend gaat beïnvloeden. Het ‘nieuwe normaal’ heeft alles te maken met een ongetwijfeld sterk veranderde mobiliteit. De andere aanleiding is het besef dat u op het punt staat de aanbesteding van de aanleg van de West-tangent te starten, of wellicht al gestart hebt. U zult wellicht denken: wat hebben deze twee zaken nu met elkaar te maken? Ik leg het u graag uit.

Zoals u en ik hebben gemerkt is de mobiliteit zeer afgenomen en menigeen begint zelfs ook de voordelen van telewerken in te zien. Natuurlijk lijkt de relevantie van de aanleg van een West-tangent nu ver weg. Ik hoor u al zeggen: dat mag zo zijn, maar vóór Covid-19 was de relevantie er wel degelijk. Welnu, daarover zouden we dan zeer grondig van mening verschillen. Ik – en ik sta daar bepaald niet alleen in – meen dat de relevantie er nooit is geweest, ook niet zonder ‘corona’. U weet dat we net voor de uitbraak van de epidemie nog verwikkeld waren in een stevige discussie over de relevantie van het rondweg-project. Stichting Groen in Amersfoort heeft samen met andere organisaties niet al te lang geleden op slimme en juiste wijze aangetoond dat de betrouwbaarheid van uw cijfers en aannames over huidige en toekomstige verkeersdrukte op de Daam Fokkema – en Barchman Wuytierslaan op zijn minst twijfelachtig is. Tegen beter weten in heeft u stelselmatig de verkeersdrukte te zwaar aangezet; dat moest u ook wel, want u wilde immers die klaarliggende miljoenen euro’s uitgeven en had ‘proof’ nodig dat die dure investeringen ook echt relevant zijn. Al tijdens eerdere voorlichtingsavonden voor omwonenden bleek dat het stellen van vragen over nut en noodzaak van dit miljoenenproject aan dovemansoren was gericht; liever praatte u met de burgers over mooie plannen en scenario’s – maar afschieten van het project was nooit een optie.  Toch?

Maar nu zitten we met zijn allen in een heel ander parket. Het is nu al duidelijk geworden dat de Nederlandse economie door ‘corona’ een flinke dauw krijgt, meer dan in menig ander Europees land. Dat komt, zoals u ook weet, vanwege onze meer dan gemiddelde afhankelijkheid van distributie van goederen naar het buitenland en van handel. Nu nog houdt de overheid bedrijven overeind met gigantische geldinjecties. Tegelijkertijd zijn er grote groepen mensen die hun hoofd slecht boven water kunnen houden en die geen ondersteuning krijgen.

Ofwel, de aankomende ‘1,5 meter economie’ gaat zorgen voor een langdurige vermindering van mobiliteit, de overheid/gemeente heeft heel veel geld nodig om de samenleving te ondersteunen, en de fundamentele discussie barst nu los over het anders inrichten van onze economie, waarbij ook mobiliteit een hele andere lading krijgt mede door de veranderde inzichten over mogelijkheden voor thuiswerken.  

Is dit alles voor u nu geen schitterende aanleiding om in te gaan op mijn suggestie de bakens grondig te verzetten? Een grote uitdaging voor u zou kunnen zijn om alle geplande investeringen voor de rondweg simpelweg te annuleren en de daarvoor beschikbare gelden in te zetten voor een andere manier om de lokale economie te ondersteunen en de natuur te sparen. Vraag genoeg! Dat nu zou van moed getuigen en van leiderschap. U hoeft niet bang te zijn voor de sleetse kritiek dat de voorbereidingen veel geld hebben gekost zonder resultaat – welnee, iedereen zal uw argumentatie als wijs, moedig en doortastend beleid beoordelen.

Best College van B&W, beste Raad, ik zie uw reactie met heel veel interesse tegemoet. Misschien leidt dit alles ook wel tot een mooie gemeente-brede dialoog over de inrichting van de 1,5 meter economie dicht bij huis, hier in Amersfoort, en de belangrijke faciliterende rol die u allen daarbij gaat spelen.   

U veel wijsheid toewensend, met vriendelijke groeten,

René Dubbeldam, arts-epidemioloog; Voorzitter Vereniging Behoud Bos Bokkeduinen Birkhoven (VBBBB)